Tenganan (Bali Aga)

Bali Aga-dorp, Tenganan, Bali
Tenganan waar Bali Aga mensen wonen. Dit oude volk leeft geïsoleerd van de overige Balinezen sedert 1343 omdat zij het kastensysteem niet willen aanvaarden.
Tenganan is een dorpje dat de Balinezen ooit stichtten toen ze aan de macht van koning Majapahit wilden ontsnappen. Deze man had in 1343 Bali ingenomen. Er is een hele mooie legende rond het ontstaan van de Bali Aga-dorpen.
De ‘Tenganan people’ weten zeker dat ze afstammelingen zijn van de goden. Ze zijn aanhangers van het Hindu geloof, maar ze praktiseren tot op de dag van vandaag een religie die uit het pre-Hindu tijdperk komt. De heilige tekst ‘Usana Bali’ vertelt de Bali Aga om hun land goed te onderhouden om zo de afstammelingen van hun ‘creator’ Batara Indra te eren.
Dit verklaart waarom ze nog steeds vasthouden aan de authentieke manier van leven, ook al zijn moderne symbolen als televisie, telefoon en motoren het dorp binnengedrongen. Sinds kort heeft de dorpsraad besloten dat een nieuwe inwoner een nep crematieritueel kan ondergaan waarbij hij of zij wordt ‘teruggebracht’ als een Tenganian. Dit maakt het mogelijk om met iemand te trouwen buiten het dorp zonder te verhuizen uit Tenganan, dit mocht voordien niet.
De bewoners zijn er van oudsher bedreven in het weven van dubbele ikat, een ingewikkelde techniek die alleen hier (en nog ergens in een dorpje in India naar het schijnt) beoefend wordt.

Tenganan is ook bekend als plaats waar nog lontar-boeken worden gemaakt , de traditionele boeken van palmblad.
Het woord 'lontar' is een samenstelling van twee oud-Javaanse woorden, namelijk 'ron' (blad) en 'tal' (rontal boom). Het woord 'rontal' betekent daarom 'blad van de rontal boom'.
De bladeren van de rontal boom worden sinds mensenheugenis voor vele doeleinden gebruikt; behalve 'lontar-papier' worden er gewoven matten van gemaakt, waterschepjes, ornamenten, rituele gebruiks-voorwerpen, enzovoort.
Ook die zijn niet goedkoop, maar je kan wel een persoonlijke kleine lontarkalender laten maken (een mooi aandenken)en dit is niet zo duur.
Door een smalle poort betreedt men Tenganan, een authentiek dorpje dat zich wezenlijk van andere dorpen onderscheidt. Ook met de traditionele dorpen op het eiland heeft Tenganan weinig gemeen. Het is een dorp van de Bali Aga, de oorspronkelijke, niet-hindoeïstische bewoners van Bali. De dorpelingen hier zien zichzelf als een "gemeenschap van uitverkorenen" en voeren hun afstamming direct op de godenkoning Indra terug.
Voor een Bali Aga is het verboden met een vrouw van een ander dorp te trouwen (zuiverheid van het bloed). Kinderen groeien niet op in de de hut van hun ouders, worden gescheiden in jongens -en meisjesgroepen en voorbereid op hun latere taken in de dorpsgemeenschap.

In Teganan vindt men ook twee uitstervende kunststromingen: het met de hand weven van de dubble ikat en de lontarbeschildering.
De vrouwen weven de beroemde "vlammende"stof, kamben geringsing, die de drager immuun maakt voor het kwaad. Deze stof wordt geweven volgens een ingewikkelde techniek. Over een enkele doek kan men wel vijf jaar doen. De mooiste stukken worden door de inwoners gedragen als ceremonieële kleding. de mindere kwaliteit wordt verkocht. Een groot stuk kan meer dan 1000 dollar opbrengen.
Bij de lontarbeschildering gaat het om heilige oud-Balinese teksten en miniaturen die met een ijzeren pennetje in de bladeren van de lontarpalm gekerfd worden. De bladeren worden dan bij elkaar gehouden met twee , uit sandelhout, versierde dekseltjes.

overzicht inhoud